Badania, które należy wykonać podczas ciąży
Diagnostyka cytomegalii
Każda kobieta w ciąży, zaraz po jej potwierdzeniu powinna mieć wykonane badanie IgM, IgG i awidność. Badania te powinny być wykonane po raz pierwszy przed 12 tygodniem ciąży. Zaleca się także aby były wykonane o okresie prekoncepcyjnym.
Jeżeli Badania potwierdzą, że kobieta już wcześniej przechodziła infekcję CMV (ujemny wynik IgM, dodatni wynik IgG i wysoka awidność), zaleca się powtórzenie badnia IgM raz na trymestr. U takiej kobiety można wykluczyć możliwość infekcji pierwotnej. Istnieje natomiast możliwość reaktywacji i infekcji wtórnej, która niesie za sobą ryzyko cytomegalii wrodzonej wynoszące około 1% dla dziecka.
Jeżeli natomiast matka jest seronegatwna (ujemny wynik IgM, IgG i brak awidności) to powinna oznaczać poziom przeciwciał IgM i IgG raz na miesiąc. Tak częste badania mają na celu wyłapanie ewentualnej infekcji na jak najwcześniejszym etapie, ponieważ w przypadku zakażenia się wirusem CMV w trakcie ciąży kobieta będzie przechodziła infekcję pierwotną, która niesie duże ryzyko dla dziecka – 30-70% prawdopodobieństwo transmisji wirusa przez łożysko zależnie od wieku ciąży.
U kobiet z potwierdzonym zakażeniem pierwotnym w ciąży lub w odstępie kilku tygodni przed ciążą należy poszerzyć diagnostykę o badania PCR z krwi i moczu, a także badania inwazyjne, takie jak biopsja kosmówki (do 15 tc) i amniopuncji (od 18 tc). Ponadto taka kobieta powinna rozpocząć leczenie i kontynuować je conajmniej do 20 tc.
DIagnostyka cytomegalii
IgM
IgG z określeniem awidności
Jeśli po wykonaniu jest wynik dodatni, oznacza to, że jest się w trakcie aktywnej infekcji. Taki wynik podczas ciąży oznacza, że BEZWZGLĘDNIE trzeba poszerzyć diagnostykę o następujące, dodatkowe badania.
Im wyższe stężenie IgG i wyższa awidność tym lepiej, ponieważ może oznaczać infekcję wtórna, która wiąże się tylko z 1% ryzykiem transmisji do dziecka. Jednak te wyniki mają sens, tylko na początku pierwszego trymestru lub jeżeli w ciąży zostało już wykonywane, ponieważ wysoka awidność może nam powiedzieć, że do infekcji doszło wcześniej niż około 3 miesiące temu. Tak więc jeżeli jesteśmy już w okolicy 11-12 tygodnia ciąży i po raz pierwszy wykonywane jest badanie IgG i awidność, to badanie nie jest w stanie powiedzieć nam, czy to infekcja wtórna, czy pierwotna.
PCR z krwi i moczu na obecność DNA cytomegalowirusa (CMV)
Jest bardzo pomocnym badaniem, ponieważ pozwala na określenie czy organizm jest w trakcie aktywnej wiremii. UWAGAUjemny wynik PCR nie oznacza, że jest wszystko dobrze. Może być tak, że do zakażenia kobiety i płodu już doszło ale do czasu wykonania badania nasz organizm zdążył się pozbyć wirusa. Także to badanie może potwierdzić infekcje, ale jej nie wyklucza.
Amniopunkcja z badaniem PCR płynu owodniowego na obecność DNA CMV
Jedyne badanie które jest w stanie nam potwierdzić, czy doszło do transmisji wirusa przez łożysko czy też nie. Badanie powinno zostać wykonane w okolicy 20-21 tygodnia ciąży. Wcześniejsze może wyjść fałszywie ujemne.
Szczegółowe badanie USG z neurosonografia płodu
Badanie obrazowe pozwalające ocenić, czy u dziecka widoczne są zmiany świadczące o zakażeniu CMV. Zmiany charakterystyczne dla CMV, to podwyższona echogeniczność jelit, zwapnienia w wątrobie i łożysku, hiperechogeniczność parenchymy w mózgu, zwapnienia i torbiele w mózgu, poszerzenie komór (mózg), zmiany w obrębie rogów przednich i tylnych (mózg), małogłowie, wodogłowie, hipotrofia. Pierwsze zmiany (jeżeli nie jest, to zakażenie letalne) zazwyczaj zaczynają pojawiać się w okolicach 20 tygodnia ciąży. Bardzo ważną kwestią oceny mózgu jest to, że dziecko musi być już obrócone głową w dół a badanie wykonywane jest głowicą dopochwową. W Polsce jest dosłownie kilku lekarzy mających ukończone odpowiednie kwalifikacje do oceny mózgu u dziecka.