Czas odgrywa kluczową rolę
Cytomegalia w ciąży – leczenie
Najważniejszą kwestią przy rozpoczęciu leczenia cytomegalii w ciąży jest czas. Im szybciej wdrożone zostanie leczenie po rozpoznaniu infekcji pierwotnej, tym dziecko ma większe szanse na życie bez wrodzonego zakażenia wisusem CMV lub bezobjawowy przebieg choroby. Leczenie rozpocząć można od 10 tygodnia ciąży i powinno być kontynuowane do się co najmniej ujemnego wyniku amniopunkcji w 20 tc (jeżeli badania PCR z krwi i moczu również wyjdą ujemne).
Rozpoczęte leczenie na czas zmniejsza kilkukrotnie ryzyko transmisji wirusa przez łożysko. Natomiast jeśli doszło już do infekcji, to poprzez szybkie wdrożenie leczenia, dochodzi do zatrzymania namnażanie się wirusa we krwi dziecka będącego jeszcze w brzuszku mamy, co pozwala na zminimalizować uszkodzenia a także daje możliwość na cofnięcie się powstałych zmian o ile ich stan nie jest już nieodwracalny.
OBECNIE WYRÓŻNIĆ MOŻNA TRZY SCHEMATY LECZENIA CYTOMEGALII U KOBIETY CIĘŻARNEJ
Leczenie cytomegalii w ciąży
TERAPIA VALANCYKLOWIREM
Terapia ta polega na przyjmowaniu valancyklowiru (UWAGA! w leczeniu zakażeń wywołanych wirusem CMV stosowane są także inne substancje, które różnią się zaledwie 1 literą w nazwie substancji, należy więc zwrócić uwagę czy na pewno kobieta ciężarna przyjmuje VALANCYKOWIR = WALANCYKLOWIR a nie żadną inną substancję, gdyż tylko w.w. lek jest bezpieczny w leczeniu Cytomegalii w ciąży). Valancyklowir powinien być przyjmowany w dawce 8g na dobę w 4 dawkach podzielonych. W Polsce lek ten jest dostępny w dawce 500mg (cena 1 opakowania zawierającego 10 tabletek to około 45 – 80zl. Na jeden dzień kuracji potrzebujemy 1.5 opakowania leku tj. 16 tabletek).
Terapie valacyklowirem powinna być kontynuowana do ujemnego wyniku amniopunkcji (oprzy jednocześnie ujemnych wyników PCR z krwi i moczu) lub do porodu jeżeli wynik amniopunkcji wskaże wewnątrzmaciczne zakażenie dziecka wirusem cytomegalii. W Polsce występują okresowe braki tego leku. W cenie niższej niż Polsce valancyklovir można dostać także w innych krajach Europy. Pacjentki najczęściej decydują się na sprowadzanie leków z Czech lub Niemiec, gdyż miesięczna cena kuracji jest o ponad połowę niższa (leki występują tam pod innymi nazwami handlowymi w dawce 500 mg lub 1000 mg).
Za granicą leki można kupić na polską receptę pod warunkiem, że jest to tradycyjna recepta z pieczątką lekarza (nie e-recepta). Leczenie valancyklovirem nie jest refundowane. Miesięczny koszt to około 3 tys. zł, który trzeba całkowicie pokryć samemu. Mechanizm działania leku polega na zablokowaniu syntezy DNA wirusa, przez co przestaje się on namnażać. Lek przechodzi przez łożysko, dzięki czemu jest w stanie leczyć zainfekowane dziecko. Leczenie znacząco obciąża nerki i wątrobę matki, dlatego też kobieta musi wykonywać badania kontrolne co około 2 tygodnie.
TERAPIA SWOISTYMI DEDYKOWANYMI IMMUNOGLOBULINAMI PRZECIWKO CYTOMEGALII
Jest to lek krwiopochodny, przeznaczony tylko do leczenia szpitalnego. Ilość dawek zależna jest od wieku ciąży i widocznych zmian. Terapia immunoglobulinami wykazuje bardzo dużą skuteczność zarówno profilaktycznie, w celu uniknięcia przedostania się wirusa przez łożysko u zakażonej matki, jak i leczniczą u zakażonego wewnątrzmacicznie dziecka. Ponadto terapia ta może być także stosowana u seronegatywnych kobiet, które narażone są na pierwotne zakażenie wirusem CMV w ciąży. Koszt samych immunoglobulin jest bardzo drogi i zależny jest od wagi kobiety ciężarnej i waha się od 10 -15 tys zł.
Z powodu wysokich kosztów leku obecnie w Polsce będzie ciężko rozpocząć terapie w szpitalu państwowym, nawet jak dziecko już wskazuje zmiany typowe dla zakażenia wirusem CMV, a badanie amniopunkcji potwierdziło obecność wirusa CMV w płynie owodniowym. Rozpoczęcie tej terapii jest jednak bardzo ważne, szczególnie gdy w naszej krwi poziom IgG jest jeszcze ujemny lub bardzo niski. Preparat ten jest krwiopochodny, co oznacza, że od dawców pozyskiwane są z osocza immunoglobuliny przeciwko wirusowi CMV. Przyłączają się one następnie do wirusa i dezaktywują go. W tym momencie kobiety z zakażeniem pierwotnym w ciąży mają możliwość odpłatnego otrzymania terapii immunoglobulinami w Rzymie u samego prof. Nigro, albo w Polsce Łodzi w klinice Salve (na chwile obecną jest to jedyne miejsce w Polsce).
TERAPIA MIESZANA
Terapia mieszana polega na jednoczesne zastosowaniu terapii valancyklowirem i swoistymi dedykowanymi immunoglobulinami przeciwko CMV. Z racji, że mechanizmy działania tych metod leczenia są zupełnie różne, w momencie potwierdzenia wewnątrzmacicznego zakażenia płodu wirusem cmv, zastosowanie ich jednocześnie daje najlepsze efekty terapeutyczne.